Vitamin B5 hay acid panothenic

Vitamin B5 là gì ?

Acid patonthenic là một phức hợp có mặt rộng rãi trong cơ thể sống, và đó là một vitamin cần thiết cho sự sống. Nếu thiếu nó, toàn bộ cơ thể sẽ dẫn đến cái chết.
Có hai dạng :

Hoàn toàn tan trong nước, acid pantothenic rất nhạy cảm với nhiệt ở dung môi.

Bị biến dạng trong môi trường axit hoặc kiềm.

Vai trò của vitamin B5 ?

Acid pantothenic được tìm thấy trong cơ thể chủ yếu dưới dạng coenzym A, tiền chất của coenzym A. Quá trình tổng hợp coenzym A được thực hiện đối với các tế bào của cơ thể.

Nồng độ của acid pantothenic và coenzym thay đổi tùy theo tổ chức và tình trạng dinh dưỡng.

Tầm quan trọng của vitamin B5 đã được xác định : nó là một trong ba yếu tố thiết lập nên coenzym A, cần thiết cho tất cả hoạt động chuyển hóa năng lượng của tế bào.

Nó can dự vào chuyển hóa lipid, glucid và protid trong quá trình tổng hợp hormon steroid có dẫn xuất từ cholesterol.

Vitamin B5 tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phát triển và độ bền của da cũng như niêm mạc. Ngoài ra nó cũng đóng vai trò trong quá trình phát triển chức năng của hệ thần kinh trung ương.

Thức ăn nào cung cấp vitamin B5 ?

Nhu cầu được thỏa mãn do thức ăn, acid pantothenic có nhiều trong tự nhiên, người ta chỉ thiếu khi bị suy dinh dưỡng nặng và đi kèm với thiếu các vitamin khác.

Nguồn tự nhiên vitamin B5
Thực phẩm	mg/100g
Trứng Thịt Sữa mẹ Cá Rau Trái cây	6 đến 7 0,5 đến 1,5 0,6 0,2 đến 1 0,2 đến 0,6 0,05 đến 0,3

Nhu cầu hàng ngày về vitamin B5 là bao nhiêu ?

 Người ta tìm thấy B5 trong phần lớn các thức ăn có nguồn gốc từ động vật hay thực vật. Đặc biệt, có nhiều trong gan, lòng đỏ trứng, thịt, nấm, ngũ cốc toàn phần và rau xanh.

Lượng vitamin B5 được khuyên cung cấp
Loại	mg/ngày
Trẻ còn bú Trẻ từ 1-3 tuổi Trẻ từ 4-9 tuổi Từ 10 tuổi đến tuổi trưởng thành	3 3 4 đến 7 7 đến 10

Thiếu vitamin B5 biểu hiện triệu chứng như thế nào?

Thiếu B5 hoàn toàn là một ngoại lệ và luôn đi kèm với tình trạng suy dinh dưỡng và khi đó cũng thiếu nhiều vitamin. Những dấu hiệu khi thiếu B5 không bao giờ đơn thuần và biểu hiện lâm sàng không rõ nét.

 Chỉ qua những thực nghiệm được thực hiện với người và động vật có chế độ ăn hoàn toàn không có B5, sau đó cung cấp thêm một chất đối kháng đặc hiệu với vitamin này.
Đã cho phép xác định chính xác hiệu quả của thiếu B5 là rụng lông, mất màu da, loét da, viêm hay loét hành tá tràng, hoại tử tuyến thượng thận cũng như thiếu khả năng tổng hợp cholesterol và corticoid, có thể cetonic, acetylcholin, và gây rối loạn chuyển hóa acid béo hoặc tổng hợp kháng thể bất thường. Hầu như : những rối loạn này thay đổi một cách đáng kể từ loài này sang loài khác.

 Ở người, những thực nghiệm được thực hiện trên những người tình nguyện đã cho phép thêm vào những dấu hiệu đi trước của rối loạn thần kinh chủ quan (dị cảm) cảm giác nóng rát ở các đầu chi và rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, người ta vẫn không xác định được bệnh di truyền nào do chuyển hóa vitamin B5 hoặc tổng hợp coenzym A gây ra.

Những ai dễ bị thiếu vitamin B5 ?

Suy dinh dưỡng nặng

Những người được nuôi dưỡng kéo dài qua đường ngoài tiêu hóa

Phụ nữ cho con bú (sữa mẹ rất giàu B5)

 Trường hợp nào nên dùng vitamin B5?

 Giúp liền sẹo các vết thương và bỏng

Táo bón kéo dài, mất trương lực một sau phẫu thuật liều cao B5 làm tăng nhu động ruột.

Nhiễm vùng tai, mũi, họng

 Vì lý do dị cảm của chi dưới trong những thực nghiệm thiếu B5 ở người nên B5 cũng được đề nghị dùng điều trị sự co cơ. Đặc biệt ở phụ nữ có thai, B5 còn được dùng để điều trị các chứng loạn dưỡng (rối loạn dinh dưỡng) trên các đầu chi. Nhưng ngoài các tác dụng cổ điển về khả năng làm lành sẹo, các tác dụng khác về B5 vẫn còn được bàn cãi.

 Dùng vitamin B5 thường xuyên hay dùng liều cao hơn khuyến cáo của bác sĩ có nguy hiểm không?

 Không có biểu hiện quá liều B5 dù cấp tính hay mãn tính