Hệ thống định vị thần kinh trong não giúp bác sĩ định vị chính xác vùng não tổn thương trước khi phẫu thuật.
Việc điều trị Parkinson bằng thuốc gây nhiều khó khăn cho những bệnh nhân Parkinson trẻ tuổi vì thời gian điều trị bằng thuốc của họ kéo dài suốt đời. Điều trị bằng phẫu thuật thần kinh đã được BV Chợ Rẫy áp dụng
Trước đây, tình trạng bị run tay có khi kèm theo liệt chi của bệnh Parkinson thường xuất hiện ở người lớn tuổi. Đây là tình trạng hệ thống thần kinh bị trục trặc theo tuổi tác gây ảnh hưởng đến khả năng cử động, thăng bằng và kiểm soát cơ của bệnh nhân. Tuy nhiên, theo ghi nhận của các bác sĩ chuyên khoa nội thần kinh, hiện nay những biểu hiện của bệnh Parkinson cũng đã xuất hiện ở người trẻ tuổi.
Ưu điểm của điều trị phẫu thuật
Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Hữu Công, Bệnh viện (BV) Nhân dân Gia Định TPHCM, cho biết bệnh Parkinson nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng sẽ gây tàn phế cho người bệnh. Người ta đã thống kê nếu không dùng thuốc, 61% người bệnh sẽ bị tàn phế hoặc chết sau 5 - 9 năm, còn sau hơn 10 năm thì tỉ lệ sẽ là hơn 80%.
Nếu được dùng thuốc, ngoài việc chậm bị tàn phế, hầu hết bệnh nhân sẽ kéo dài được tuổi thọ. Tuy nhiên, sau thời gian dùng thuốc, cách điều trị này không còn hiệu quả đối với những bệnh nhân Parkinson và bệnh ngày càng trầm trọng hơn. Nếu bệnh nhân không quá già thì có thể cân nhắc điều trị bằng phẫu thuật.
Trước đây, những bệnh nhân Parkinson giai đoạn nặng với nhiều dạng rối loạn vận động thường được gửi điều trị phẫu thuật ở nước ngoài với chi phí rất tốn kém. Có 2 kiểu phẫu thuật chữa bệnh Parkinson, là kiểu gây phá hủy một vài cấu trúc nhỏ trong não và kiểu đặt điện cực kích thích vào sâu bên trong não.
Hiện nay, BV Chợ Rẫy đã áp dụng hệ thống phẫu thuật thần kinh có dẫn đường trong điều trị những tổn thương ở não. Theo bác sĩ Võ Văn Nho, Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh BV Chợ Rẫy, ở bệnh Parkinson, người ta thấy hiện tượng thoái hóa tế bào não ở vùng chất đen (substantia nigra) thuộc trung não.
Hệ thống phẫu thuật thần kinh có dẫn đường sẽ hướng dẫn chính xác phẫu thuật viên tìm đến những vùng bất thường trong não và khảo sát cấu trúc xung quanh của não để tránh gây thương tổn cho não. Ưu điểm của kỹ thuật này là ít gây mất máu do diện tích mở sọ nhỏ. Phương pháp này thích hợp cho những bệnh nhân trẻ tuổi mắc Parkinson không còn đáp ứng với thuốc.
Cảnh giác với “tuần trăng mật của thuốc trị Parkinson”
Ngoài việc áp dụng điều trị bằng phẫu thuật cho trường hợp nặng, việc điều trị bằng thuốc cũng có nhiều tiến bộ để hạn chế những biến chứng cho bệnh nhân Parkinson.
Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Hữu Công cho biết trong vòng 4-5 năm đầu, thuốc trị Parkinson có tác dụng rất thần kỳ nên thời gian này được xem là “tuần trăng mật của thuốc trị Parkinson”. Những triệu chứng run tay, người lắc lư, đầu vẹo, môi lắp bắp... sẽ được loại bỏ gần như hoàn toàn khi bệnh nhân sử dụng những loại thuốc điều trị Parkinson.
Chính tác dụng quá hiệu quả nên bệnh nhân thường lạm dụng thuốc, tự ý sử dụng thuốc và tăng liều khi thấy tình trạng rối loạn vận động hơi trở nặng. Nhưng ít ai biết rằng càng tăng liều thì biến chứng co cứng cơ, tay vung vẩy càng trở nên trầm trọng hơn.
Bệnh nhân luôn phải ở trong tình trạng như múa vờn và chính vì cơ thể lúc nào cũng cử động thiếu kiểm soát càng làm cho bệnh nhân mệt mỏi. Khi đã qua giai đoạn “tuần trăng mật của thuốc trị Parkinson” thì thuốc chỉ có tác dụng trong vòng một giờ và bệnh nhân buộc phải uống thuốc liên tục.
Để hạn chế những biến chứng do thuốc điều trị Parkinson gây ra, thầy thuốc thường khuyên bệnh nhân đừng vội dùng những loại thuốc này, và nếu đã dùng rồi thì đừng tăng liều thuốc.
Trong giai đoạn đầu bị bệnh, nên sử dụng các thuốc phối hợp để sau khi qua giai đoạn “trăng mật”, bệnh nhân Parkinson không bị “vỡ mộng” vì những biến chứng nặng hơn tình trạng bệnh lúc đầu.
Người bị bệnh Parkinson, do cử động chậm chạp khó khăn, nên thường trở nên ì trệ hơn, điều đó lại làm cho bệnh tiến triển nhanh hơn nữa. Vì vậy tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Hữu Công khuyên khi bị Parkinson, người bệnh nên tập thể dục nhiều, càng vận động nhiều thì bệnh càng đỡ nặng hơn.
Nguy cơ từ môi trường và thức ăn nhiễm hóa chất
Gần đây, có nhiều bệnh nhân bị Parkinson ở độ tuổi 40 đến khám trong tình trạng trầm cảm nặng. Đầu tiên, những bệnh nhân này cảm thấy nửa bên người khó cử động, khi đi một tay kẹp sát thân và không vung vẩy được kèm theo một chân bị kéo lê khó nhấc lên khỏi mặt đất.
Lúc mới mắc bệnh thường chỉ run một tay. Ở những người bị run môi hay run cằm, nói năng lắp bắp càng dễ bị trầm cảm hơn do chất lượng cuộc sống bị giảm sút và giảm năng suất lao động, nhất là ở những bệnh nhân trẻ khi họ còn có nhiều mối giao tiếp xã hội. Nét mặt người bệnh trở nên đờ đẫn, ít biểu lộ tình cảm khi nói chuyện và rất ít khi chớp mắt, giọng nói thều thào khó nghe.
Do quan niệm Parkinson là bệnh của người già trên 60 tuổi nên những bệnh nhân trẻ thường bị chẩn đoán nhầm với bệnh tai biến mạch máu não. Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Hữu Công cho biết Parkinson càng ngày càng xuất hiện nhiều. Yếu tố môi trường hoặc thức ăn có nhiều hóa chất độc hại chính là nguyên nhân làm cho người còn trẻ đã bị bệnh Parkinson.
NLĐ
0 comments:
Post a Comment