Khi về già, các hoạt động của con người thường bị giảm đi khoảng 1/3 so với thời trẻ, kèm theo sự thụ cảm cũng giảm như mắt mờ, chân chậm, tai nghễnh ngãng. Cùng với các hoạt động của các cơ quan chức năng khác, nhu cầu dinh dưỡng của người cao tuổi cũng có nhiều thay đổi và suy yếu dần do thời gian. Vậy làm thế nào để có chế độ dinh dưỡng hợp lý?
Lựa chọn thực phẩm phù hợp
Nhu cầu năng lượng của con người giảm đi theo thời gian, khi về già, người cao tuổi ăn ít hơn so với lúc trẻ. Tuy nhiên, có nhiều người khi ăn vẫn thấy ngon miệng, không giảm chế độ ăn nên mắc các bệnh như béo phì, tăng huyết áp... Vì vậy, khi về già người cao tuổi nên ăn ít hơn, chọn lựa các thực phẩm phù hợp. Các sinh tố và muối khoáng cần cho sự hoạt động của cơ thể có sẵn trong các thực phẩm chúng ta ăn vào hằng ngày. Nên hạn chế ăn ngọt như bánh kẹo, đường. Chất ngọt là chất cung cấp năng lượng cho cơ thể và hấp thu vào máu rất nhanh, buộc tụy phải hoạt động nhiều xuất tiết ra insulin gây bệnh tiểu đường. Khi cơ thể thừa chất ngọt sẽ chuyển thành mỡ dự trữ. Ở người cao tuổi, hoạt động men lipase phân giải chất mỡ giảm theo tuổi và sẽ có xu hướng thừa mỡ trong máu, dẫn đến vữa xơ động mạch, nhồi máu cơ tim... Vì thế, chế độ ăn nhạt là phù hợp hơn cả cho người cao tuổi. Bên cạnh đó nên chọn các loại thực phẩm dưới đây:
Nên ăn nhiều đậu, lạc, vừng khoai củ các loại: Tốt nhất nên ăn gạo lức và có thể thay thế bằng gạo dẻo, gạo toàn phần không mốc và không xát quá trắng. Việc tiêu hóa, hấp thu các chất đạm đối với người cao tuổi rất kém nên việc ăn uống bổ sung chất béo, chất đạm từ thực vật như lạc, đậu và vừng là rất quan trọng. Đặc biệt là các chế phẩm từ đậu nành (đậu tương) như tào phớ, đậu phụ, giá đậu nành... Vì trong đậu nành có nhiều acid béo không no, lại là thực phẩm dễ trồng, bên cạnh đó, đậu nành còn có tác dụng phòng chống ung thư.
Có thể bạn chưa biết
Rau quả tươi cung cấp vitamin các loại, các yếu tố vi lượng và các chất chống oxy hóa – các chất dinh dưỡng mà người cao tuổi cần bổ sung.
Ăn nhiều rau quả tươi, chín: Đối với người cao tuổi, táo bón luôn là nỗi "bức xúc". Táo bón ở người cao tuổi là do ít vận động, ăn không đủ chất xơ, uống không đủ nước, sức co bóp của dạ dày giảm, nhu động ruột cũng giảm... Vì vậy, người cao tuổi nên chú ý ăn nhiều rau tươi, quả chín trong bữa ăn để bổ sung chất xơ nhằm kích thích nhu động ruột tránh gây táo bón. Các thực phẩm nên ăn: cà chua (giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt), bắp cải, súp lơ (chống ung thư bàng quang)...
Ăn nhiều cá, uống sữa: Đối với người cao tuổi, nên hạn chế ăn thịt và tăng cường ăn cá, tốt nhất nên ăn cả xương cá để có thêm canxi, phòng xốp và loãng xương. Sữa chua rất tốt cho mọi lứa tuổi đặc biệt là người già, nó có tác dụng điều hòa hoạt động của bộ máy tiêu hóa.
Nguyên tắc ăn uống ở người cao tuổi
Dinh dưỡng phù hợp của người cao tuổi ngoài việc lựa chọn thực phẩm, khẩu phần ăn thì việc ăn đúng, ăn đủ rất quan trọng. Tránh để người già ăn quá no, ăn thức ăn cứng – đó là một gánh nặng quá tải cho hệ thống tiêu hóa dẫn tới những hậu quả đáng tiếc, nhất là những người có bệnh tim mạch. Khi chế biến thức ăn hằng ngày, nhất định phải có canh (theo mùa). Vì canh vừa cung cấp nước lại bổ sung các chất dinh dưỡng cho cơ thể. Thức ăn phải chế biến dưới dạng ninh nhừ, thái nhỏ, hấp..., bảo đảm ăn đúng giờ, nhai kỹ, nuốt chậm. Người già cũng không nên ăn mặn vì như thế cơ thể sẽ có lượng muối dư làm ảnh hưởng tới tim, thận...
Rèn luyện thể chất
Khi về già, người cao tuổi sẽ mắc rất nhiều bệnh như tăng huyết áp, tim mạch, suy giảm trí nhớ, rối loạn tuần hoàn não... Việc vận động cơ thể là rất quan trọng. Người cao tuổi nên rèn luyện cơ thể bằng cách đi bộ 1-2 giờ hằng ngày, lựa chọn phương pháp tập luyện thích hợp cho từng người và từng bệnh. Bên cạnh đó, một tinh thần thoải mái, một tâm hồn thanh thản, một lối sống lành mạnh sẽ là phương thuốc diệu kỳ giúp cho người cao tuổi sống lâu, sống khỏe.
ThS. Hoàng Hùng (SK&ĐS)
0 comments:
Post a Comment